وضعیت جنین در هفته چهاردهم بارداری
در هفته چهاردهم بارداری جنین شما در کاملا شکل گرفته است. اگرچه وزن وی زیر ۶۰ گرم است، اما در هفته های آینده به سرعت وزن می گیرد و طول بدنش بیش از ۶ تا ۷ سانتیمتر می شود. حالا، گردنی قابل تشخیص دارد و سر جنین کمی بالاتر از قفسه سینه اش قرار گرفته است. از آنجایی که سر جنین رشد کرده است، چشمانش بالای پل بینی به هم نزدیکتر شده اند. همچنانکه دستها و پاها رشد می کنند، وی آنها را حرکت می دهد. در هفته ۱۴ بارداری جنین ممکن است داخل اتاق ایمن خود صدها بار حرکت داشته باشد. مویی نرم برای محافظت از پوست او روی بدنش رشد « لانگو » و کرک مانند به نام می کند و تا چند هفته پیش از تولد باقی می ماند. موهای سر جنین همزمان با رشد مژه ها و ابروها شروع شده است.
در هفته ۱۴ بارداری چشمانش همچنان کاملا بسته اند و تا حدود هفته ۲۳ بسته خواهند ماند. بدن جنین شروع به ترشح هورمون های خود نیز کرده است. غده تیروئید وی کامل شده و اندام های داخلی تولید مثل به سرعت رشد می کنند. غده پروستات در پسرها حدود هفته ۱۴ بارداری به وجود می آیند، و اگر جنین دختر باشد تخمدان های او پایین آمده اند. خون در مغز استخوانها شکل گرفته است و ریه ها تمام مدت در حال فعالیت هستند، تا خود را برای آن روز بزرگ آماده کنند، زمانی که نوزاد اولین هوای تازه را تنفس می کند.
قد جنین : ۸.۷ سانتی متر
وزن جنین : ۴۳ گرم
وضعیت مادر در هفته چهاردهم بارداری
در هفته ۱۴ بارداری برای بدن شما وضعیت سرنوشت سازی وجود دارد؛ شکم شما بالا آمده است و همچنین که رحم بزرگ می شود، تا فضای بیشتری برای رشد جنین به وجود آورد، جفت نیز بزرگ می شود و مایع ساک افزایش می یابد. برای مشخص شدن جای رحم، به پشت بخوابید و زیر ناف تان را لمس کنید. بدن شما به شکل بسیار شگفت آوری، مکان امنی برای فرزندتان است. در هفته ۱۴ بارداری جنین در مایع ساک حاملگی و بین دیواره ضخیم رحم قرار دارد. پزشک، ارتفاع رحم را با اندازه گیری فوندوس (بالای رحم) تا استخوان شرمگاه انجام می دهد. از اول حاملگی تا هفته دوازدهم بارداری ، فوندوس، رو یا در پایین استخوان شرمگاه قرار دارد. اما بعد از هفته دوازدهم بارداری ، فوندوس شروع به بالا آمدن می کند و تا آخر دوره حاملگی همچنان ادامه دارد.
علائم طبیعی در هفته چهاردم بارداری
- تشکیل هاله پررنگ دور پستان: تشکیل هاله‌های کمرنگ دور پستان ،پوست اطراف ناف، زیربغل یا ران‌ها.
- آکنه: اگر در هفته ۱۴ بارداری لکه‌های قهوه ای را در صورت خود حس می‌کنید، این لکه‌ها طبیعی هستند و می‌تواند با استفاده از چند ماسک طبیعی آنها را از بین ببرید و گاهی ممکن است که این لکه ها تا زمان زایمان با شما همراه باشند.
- احساس گرما: در هفته ۱۴ بارداری ممکن است گرمای بیشتر در بدن خود حس کنید و این به دلیل افزایش صعودی حجم خون شماست.
- کرامپ عضلانی: بهترین روش مقابله با کرامپ ماساژ دادن ان قسمت و استراحت و همچنین استفاده از کمپرس آب سرد میباشد.
- دردهای شکمی: در هفته ۱۴ بارداری حالت تهوع شما کم کم کاهش می‌یابد اما دردهای شکمی جای آن را خواهد گرفت. این دردها به دلیل بزرگتر شدن رحم شما و به موازات آن بزرگتر شدن اعضاء تحت تاثیر رحم است.
هشدارها در هفته چهاردهم بارداری
طاق باز خوابیدن : اگر به شما توصیه می شود که طاق باز نخوابید به این دلیل است که رگهای خونی اصلی در دو طرف ستون فقرات قرار دارند که وقتی به پشت می خوابید، وزن رحم به آنها فشار وارد می کند و گردش خون کاهش می یابد. وقتی این رگها تحت فشار قرار گرفته باشند خون کمتری به سمت قلب باز می گردد و این باعث می شود که فشار خونتان پایین بیاید، به طوری که دچار سرگیجه، تعریق یا حتی تهوع می شوید.اما نگران نباشید، بدن شما به طور طبیعی از شما و جنین تان محافظت می کند.
اگر رحم تان به اندازهای سنگین شده باشد که به رگ های کنار ستون فقرات فشار بیاورد. شما از دراز کشیدن به پشت چنان احساس ناراحتی می کنید که بدنتان به طور ناخودآگاه در خواب برمی گردد (غلت میخورید)،پس چندان نگران نباشید و هر طور که دوست دارید بخوابید. با وجود این، برای داشتن احساس بهتر، می توانید از بالش هایی در کنار خود استفاده کنید تا بتوانید به پهلو بخوابید. این بهترین و راحت ترین وضعیت خواب تا آخر دوره بارداری است.
تغذیه در هفته چهاردهم بارداری
- مصرف سدیم: مصرف سدیم را باید به ۲ / ۴۰۰ میلی گرم در روز محدود کرد. مصرف بیش از حد سدیم، باعث می شود که آب در بدن بماند، مخصوصا در سه ماهه سوم بارداری. شما نباید تمام سدیم را از رژیم غذایی خود حذف کنید، بلکه بهتر است مصرف آن را کاهش دهید. با خواندن برچسب های مواد غذایی و میزان سدیم موجود در آنها شروع کنید. از خوردن غذاهایی که حاوی نمک زیادی هستند، مثل سوپ های کنسروی و خشک، گوشت های نمک سود (همبرگر و سوسیس) گوشت های فرآوری شده (هات داگ، گوشت آماده مصرف)، گوجه فرنگی کنسرو شده، پنیر، کره بادام زمینی، برشتوک ها، غذاهای فریز شده، غذاهای آماده، میان وعده هایی مثل (چیپس، پفک و..) پرهیز نمایید. وقتی شروع به خواندن برچسب مواد غذایی می کنید متوجه می شوید که در بعضی غذاها آنقدر سدیم وجود دارد که اصلا فکرش را نمی کردید.
راهکارهای ساده برای کاهش مصرف سدیم:
♦ نمکدان را از روی میز غذاخوری بردارید.
♦ در رستوران ، غذایی را سفارش دهید که حاوی نمک نباشد.
♦ برای طعم دار کردن غذا به جای نمک از آب لیمو، سبزیجات معطر و ادویه جات استفاده کنید.
♦ نوع بی نمک غذای دلخواهتان را انتخاب کنید.
♦ هنگام چرخ کردن گوشت از پیاز و چاشنی بدون سدیم یا نمک استفاده کنید.
- تأمین پروتئین در گیاه خواران: اگر گوشت نمی خورید یا از فکر همبرگر دچار تهوع می شوید، می توانید با راه های مختلفی پروتئین مورد نیاز بدنتان را بدون خوردن گوشت تأمین کنید. برخی از منابع غیر گوشتی حاوی پروتئین شامل: لبنیات (شیر، پنیر، ماست)، تخم مرغ، حبوبات (عدس، لوبیا، لوبیا چشم بلبلی، لوبیا چینی، لپه) مغزها (بادام زمینی، گردو، بادام هندی) سویا و غذاهایی مثل یک فنجان عدسی، ساندویچ کره بادام زمینی و یا یک ظرف لوبیا میباشد.
وقتی غذاهای غیر گوشتی حاوی پروتئین را انتخاب می کنید، به میزان کلسترول و چربی آنها توجه نمایید، غذای بدون گوشت لزوما غذای کم چرب نیست. لبنیات پرچرب، حاوی مقدار فراوانی چربی اشباع شده و کالری هستند به همین منظور نوع کم چرب یا بدون چربی غذاها را انتخاب نمایید. زرده های تخم مرغ کلسترول بالایی دارند، بنابراین بیش از ۴ زرده تخم مرغ در هفته استفاده نکنید. مغزها دارای میزان چربی متعادل و از نوع تک اشباعی مفید برای قلب می باشند اما کالری بالایی دارند. بنابراین هنگام مصرف آجیل ها مراقب مقدار آنها باشید.
- خوردن پرتقال: زیرا این ماده سرشار از ویتامین سی است که سیستم ایمنی بدن را می‌سازد و خواص اکسیداتیو آن به بهبود سریع‌تر سلول‌هایی که آسیب دیده‌اند، کمک می‌کند. زمانی که بیرون از خانه هستید، اسنک‌هایی مقوی به همراه خود داشته باشید تا هنگام گرسنگی از آنها مصرف کنید.
مراقبت های بارداری، بایدها و نبایدهای هفته چهاردهم بارداری
- به شلوارهای کمرکش پناه ببرید: حالا وقت آن است به شلوارهایی با کمر کشی هجوم ببرید! تا زمانی که رحم شما برای جا دادن به جنین در حال رشد و مایع اطراف آن بزرگتر می‌شود، شکم برآمده نیز وجود خواهد داشت. برای اینکه جای رحم خود را مشخص کنید به پشت دراز بکشید و تقریبا ۲ و نیم سانتیمتر زیر ناف خود را لمس کنید. فشار دادن این نقطه از شکم به طرف پایین خطری برای شما یا جنین در برندارد.
بدن شما به طرزی شگفت انگیز برای کودک جای امنی است و او به راحتی درون رحم و مایع درون کیسه جنین قرار می‌گیرد. از هفته دوازدهم حاملگی به بعد قاعده رحم شما در راستا یا حتی زیر استخوان شرمگاهی قرار می‌گیرد و پس از آن به تدریج و به طور منظم بالاتر می‌آید. این علامتی است که نشان میدهد کودک طبق زمانبندی در حال رشد است.
- در بارداری کم آب نشوید : در بارداری فصل تابستان مقدار مصرف آب روزانه به علت گرمی هوا و تعریق افزایش می‌یابد و بنابراین صرف مایعات زیاد ضرری ندارد اما هنگامی‌که هوا گرم نیست، ۴ تا ۵ لیوان آب در روز کافی است. در مواقعی که ورم دست‌وپا زیاد می‌شود یا وزن بدن ناگهانی افزایش پیدا می‌کند، نباید در مصرف آب و مایعات زیاده‌روی کنید. آب‌میوه، نوشیدنی‌های غیر‌الکلی و دوغ، جزو مایعات مناسب و فرح‌بخش محسوب می‌شوند.
توصیه های مهم در هفته چهاردهم بارداری
روش درست خوابیدن در بارداری: شاید یکی از مواردی که از اطرافیانتان شنیده‌اید این است که هرگز نباید روی شکم یا کمر خود بخوابید تا کودک آسیب نبیند. اما حقیقت چیز دیگری است. اگر وضعیت به خصوصی از خوابیدن برای شما یا کودک ضرر داشته باشد متوجه آن خواهید شد، زیرا به قدری آزاردهنده است که بدنتان خود به خود موقعیت خود را تغییر خواهد داد.
این که هرگز نباید روی شکم بخوابید فقط باعث آزار شما می‌شود. در نهایت بین شما و رختخواب، کودکی وجود دارد و با خوابیدن روی شکم ممکن است احساس کنید روی یک توپ فوتبال خوابیده‌اید. این موقعیت بیشتر برای شما دشوار است تا کودک. به هر حال رحم شما طوری طراحی شده است که جنین را از هرگونه آسیبی محافظت می‌کند.
این که گفته می‌شود به پشت نخوابید به این علت است که رگهای خونی مهمی در سمت راست ستون فقرات شما وجود دارد. به پشت خوابیدن باعث می‌شود وزن رحم روی آنها بیفتد و باعث افزایش جریان خون شود. با فشرده شدن یکی از این رگها که سیاهرگ بزرگ نامیده می‌شود خون کمتری به قلب برمی‌گردد و در نتیجه فشار خون شما به قدری پایین می‌آید که به تعرق، سرگیجه و حتی حالت تهوع می‌انجامد. اما جای نگرانی نیست. بدن شما به طور طبیعی در چنین موقعیتی از شما و جنینتان محافظت می‌کند. زمانی که رحم شما به قدری بزرگ شده که به سیاهرگ فشار می‌آورد، خوابیدن به پشت برایتان آزار دهنده می‌شود و بدنتان خود به خود موقعیتش را تغییر میدهد حتی اگر شما در خواب باشید. بنایراین هر طور دوست دارید بخوابید. اگر احساس راحتی می‌کنید به ویژه در ماه‌های آخر حاملگی می‌توانید اطراف خود بالش بگذارید تا راحت‌تر بخوابید.
◊مدتهاست احساس خستگی و آسیب پذیری می کنم، بنابراین چطور می توانم مراقب یک بچه باشم در حالی که به سختی می توانم بدون کمک کسی روزم را بگذارنم؟
باید به این فکر کنید که داشتن چنین احساسی اصلا عجیب نیست. زیرا بدن شما در ۹ ماه بارداری نسبت به قبل تغییر می کند و هورمون های بارداری شما را به وضعیت بحرانی می کشاند. اگرچه سه ماهه دوم بارداری بخاطر این که سطح هورمون ها به اوج رسیده اند و شما انرژی خود را بازیافته اید، تقریبا دورۂ آرامی است، اما همچنان سوخت و ساز بدن زیاد است، تا شما را برای مهم ترین دوره رشد جنین آماده کند.
همه اضطراب ها و سوالات به آینده مربوط می شود. آیا جنین من سالم خواهد بود؟ آیا من مادر خوبی خواهم بود؟ آیا می توانم با وجود یک کودک نوپا و یک بچه دیگر، خانه را تمیز کنم؟ باید بگوئیم که همسرتان باید سعی کند کارهایی برایتان انجام دهد که قبلا انجام نداده است. اکنون وظیفه اصلی شما این است که بدنتان را قوی کنید و بخاطر فرزندتان استراحت کنید.
◊مقدار رشد رحم تا چه میزان است؟
تا اواخر هفته شانزدهم بارداری، فوندوس در وسط استخوان شرمگاه تا ناف قرار دارد، اما بین هفته بیستم تا چهلم، ارتفاع فوندوس به سانتیمتر برابر با هفته های حاملگی است (یعنی در هفته بیست و پنجم ارتفاع فوندوس بیست و پنج سانتیمتر است) راحتی در شب بعضی از نصایح در مورد نحوه خوابیدن، شاید مانند قصه های ترسناک، شما را از طاق باز یا به شکم خوابیدن بترساند تا به جنین تان صدمه ای وارد نشود، اما چنانچه وضعیتی در خواب برای شما و جنین تان نامناسب باشد، به طور ناخودآگاه بدنتان تغییر وضعیت میدهد. گذشته از هر چیز، اگر روی شکم بخوابید، جنین بین شما و تختخواب قرار دارد و حسی مانند غلتیدن روی توپ فوتبال است که این وضعیت بیش از جنین، برای شما ناراحت کننده است و رحم به گونهای طراحی شده است که حفاظ مناسبی برای آسیب جنین است.
