درباره تربیت کودکان و اهمیت دانش روانشناسی کودک
چگونه با کودک خود رفتار کنیم؟ آنچه والدین باید در مورد کودکان خود بدانند در واقع نکاتی اساسی در مورد تفاوت‌های فردی کودکان است که قبل از هر اقدام تربیتی و رفتاری، توجه به آن ضروری است. فرزند پروری و یا تربیت کودک فرایند ارتقاء و مراقبت از رشد فیزیکی، هیجانی، اجتماعی، مالی و فکری یک کودک از نوزادی تا بزرگسالی می باشد. در واقع، تربیت کودک و روانشناسی کودک به جنبه های بزرگ کردن یک کودک جدا از ارتباط زیستی اشاره دارد.
دانش والدین درباره تربیت کودکان و به کار گیری علم روانشناسی کودک در فرزند پروری فرایندی است که تفاوت‌های فردی کودکان را در نظر می گیرد. همزمان با رشد کودک ، نکات بسیاری وجود دارد که والدین باید درباره تربیت کودکان بدانند از جمله نقاط عطف رشدی که بسیار در حیطه روانشناسی کودک و در مورد کودکان مهم می باشند. این نوشته اشاره ای کلی و اجمالی به آنچه والدین باید در مورد کودکان خود بدانند دارد.
چگونه با کودک خود رفتار کنیم؟
شیوه رفتار والدین با کودکان بر شکل گیری شخصیت آنها، تاثیر مستقیم دارد. یک کودک از والدین خود یاد می گیرد که نسبت به مسائل مختلف، چه عکس العملی داشته باشد. همه کودکان در برخوردهای بچگانه خود با چیزهای مختلف در زندگی روزمره، دقیقا نمی دانند که چه برخوردی باید داشته باشند. اما این والدین و اطرافیان هستند که به رفتار یک کودک جهت می دهند.
لازم است که والدین به این موارد دقت داشته باشند و بدانند که بچه ها از هیچ کسی به اندازه آنان اثرپذیری ندارند. با توجه به اینکه تقلید در تعلیم و تربیت کودک ، تاثیری به مراتب بیشتر از پند و اندرز دادن دارد، مهمترین وظیفه اولیا و مربیان، این است که خودشان نمونه ای عملی از رفتار و کردار نیک باشند.
تفاوت‌های فردی کودکان را جدی بگیریم
خلق و خو: بنا با یافته های جدید پژوهشگران، هر نوزادی با خلق و خوی منحصر به خود به دنیا می آید که اساساً در تمام دوران کودکی و زندگی، با او باقی می ماند. خلق و خوی کودک ، هیچ ربطی به هوش و استعداد ندارد بلکه مربوط به ویژگی های خاصی ست که کودک با آن بدنیا آمده است.
به عنوان مثال، بعضی از کودکان خوش خُلق هستند، تغییرات در محیط و آدم های جدید را بهتر و زودتر می پذیرند و بعضی کاملاً برعکس. والدین می بایست خلق و خوی کودک خود را به خوبی بشناسند و در درباره تربیت کودکان خود و حل مشکاتشان، آن را مد نظر بگیرند.
تفاوت های فردی: همه ی ما محصول وراثت و محیط هستیم. یعنی هم اجداد ما و ژن های موجود به هنگام تولد در شخصیت ما تاثیر می گذارد و هم محیطی که در آن رشد و تجربه می کنیم و چیزهایی که یاد می گیریم. از این نظر نیز هر کودکی با کودک دیگر کاملاً متفاوت است. آگاهی از خلق و خوی کودک ، راهنمای شیوه رفتار والدین با کودکان است.
بهره ی هوشی ، استعداد و توانمندی های جسمی و ذهنی کودک و توانایی یادگیری او با دیگران متفاوت است. او را با دیگران مقایسه نکنید و بیش از توانش، چیزی از او نخواهید و فشار بیخودی به او وارد نکنید. اساسا تفاوت‌های فردی کودکان عاملی برای تفاوت در شیوه‌ی یادگیری او با همتایانش می‌شود. اینکه برای یک دانش‌آموز شیوه‌های تصویری روش سودمندتری از کسی است که با شنیدن فعال یاد می‌گیرد، دقیقا بر مبنای تفاوت قوه‌ی ادراکی آنهاست.
در اینجا هیچ معیاری برای برتری در شیوه‌های یادگیری در مورد کودکان وجود ندارد، بلکه هدف، فقط شناسایی نوع خاص یادگیری کودک است تا با دستیابی به این شناخت، راهکارهای ثانویه‌ی متناسب با همان شیوه، درباره تربیت کودکان اتخاذ شود. مجموعه‌ای از عادت های فردی کودک را برای شناخت شیوه‌ی یادگیری و ارتباط او با جهان اطراف در نظر بگیرید. نوع تعامل او با پدیده‌های اطراف به سادگی از کارهای روزمره‌ی او قابل تشخیص است. این موارد ریز و درشت در زندگی روزانه، تفاوت‌های فردی کودکان را شکل می دهد.
میزان رشد طبیعی ( رَسِش): با آن که مراحل رشد بچه ها و ترتیب آن برای همه شان تقریباً یکسان است با این حال توجه داشته باشید که در زمان های حدودی نزدیک بهم اتفاق می افتد نه دقیقاً در یک زمان.
کودکی در شش ماهگی می نشیند و دیگری در هشت ماهگی. رشد حرکتی و فکری و جسمانی کودک خود را در نظر داشته باشید و متوجه آمادگی هایی که در هر مرحله کسب کرده یا هنوز کسب نکرده باشید تا در صورت نیاز به او فرصت کافی را بدهید.
آنچه پدر و مادرها باید بدانند
شیوه رفتار والدین با کودکان
۱- فرزندان را در حد معقول و منطقی محدود کنید. گاهی با مخالفت و تحمیل نظرات منفی، مانع پیشرفت فرزندان می شویم . ارتباط مثبت با آنان داشته باشید، حتی آهنگ صدایتان دوستانه باشد. هرگز با نظرات غیر منطقی آنان را محدود نکنید.
۲- موانع را بردارید، به فرزندان انگیزه دهید و از آنان حمایت کنید. بکوشیم با برداشتن موانعی که سر راه فرزندان وجود دارد، راهشان را هموار کنیم. وظیفه ما آن است که به فرزندان انگیزه دهیم و از آنان حمایت کنیم.
۳- شنونده خوبی باشید و به آنها احترام بگذارید. بسیاری از نوجوانان و جوانان فکر می کنند والدین شان آنان را درک نمی کنند. یکی از مهم ترین دلایل آن است که والدین به صحبت های دختران و پسران خود گوش نمی کنند، مسلماً دوران کودکی آنان با دنیای نوجوانی و جوانی دیروز شما تفاوت دارد. به روش معقول و مناسبی که برای رویارویی با مشکلات به کار می برند احترام بگذارید و شرایطی ایجاد کنید که شما را محرم اسرار خود بدانند و درد دلشان را بگویند.
۴- از فرزندان انتظار نداشته باشید آرزوهای برآورده نشده شما را تحقق بخشند. شما می خواستید دکتر شوید . شاید فرزندتان علاقه کاملاً متفاوتی داشته باشد و نتواند آرزوی شما را برآورده سازد. فرزندان باید آرزوها و علایق خود را داشته باشند و آن را دنبال کنند و دوران کودکی منحصر بفرد خود را تجربه کنند.
۵- در حد معقول آنان را آزاد بگذارید. زمانی می رسد که باید فرزندان را در حد معقول آزاد بگذاریم و اجازه دهیم پرواز کنند. ولی نباید آنان را رها کنیم. آنان را آزاد بگذارید تا تلاش و تجربه اندوزی را بیاموزند.
۶- دورادور مراقب فرزندان باشیم. در هنگام پرواز فرزندان، آنان را فراموش نکنید و از دور مراقبشان باشید. محبت تان نسبت به آنان کم نشود. به آنان فرصت دهید حتی در برخی موارد شکست بخورند و در زمانی که به ما احتیاج داشتند در کنارشان باشیم و از آنان حمایت کنیم ولی طوری رفتار نکنیم که تصور کنند در زندگی شان دخالت می کنیم.
۷-محبت غیرشرطی را نثار فرزندان کنید. خانواده بهترین مکا ن محبت و پذیرش جوان است. گاهی پذیرش برخی رفتارهای فرزندان بسیار مشکل است . موارد منفی را دوستانه به آنان تذکر دهید. هرگز اجازه ندهید این امر باعث شود محبت تان را از فرزندانتان دریغ کنید. محبت واقعی والدین شرطی نیست.
۸- رفتارهای مثبت آنان را تایید کنید. با تایید رفتارهای مثبت فرزندان ، اعتماد به نفس را افزایش می دهید و راه سفر به بزرگسالی را برایشان هموار می کنید.
۹- مشوق فرزندان باشید.
نوشته های مشابه
گفتگوی میان والدین و کودک
پاسخ مناسب والدین به سوالات کودکان، توصیه ها
نحوه پاسخ والدین به پرسش های کودکان
نه گفتن کودک به والدین
اختلاف نظر والدین در تربیت کودک با پدر یا مادر بزرگ
لینک اینستاگرام:
https://www.instagram.com/p/BfYhXOEFHyH/
